Tortulo-di-péu-lisc
Syntrichia laevipila
Pottiaceae
Nom en français : Tortule.
Descripcioun :Es uno mousso coumuno sus li pège d'aubre, de taio mejano (1 à 3 cm) e de coulour bèn verdo. Devèn touto torso un cop seco. Se recounèis à sa fueio en vióuloun i bord pu clar e acabado pèr un long péu lisc. Generalamen a ges de proupagulo ; pamens quouro n'a soun groupado en gros tas dins li darriéri fueio d'aut de la planto (dessin).
Usanço :Es poussible de s'engana emé d'àutri tortulo de pege. Syntrichia papillosa a si fueio en lanço que porton forço proupagulo sus li rufo. Syntrichia latifolia a ges de péu. Syntrichia virescens es uno mousso mens forto e pu ramificado emé de fueio mens en vióuloun, lou péu es un pau denta (èi tihous, faire uno coupo dins la fueio).
Port : Acroucarpo
Taio : 1 à 3 cm
Fueio : 1 à 3 mm
Tipe bioulougico :
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Syntrichia
Famiho : Pottiaceae
Ordre : Pottiales
Coulour de la flour :
Petalo : 0,5 à 1,5 cm
Ø (o loungour) flour : Membrano basalo auto
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 à 2200 m
Aparado : Noun
Abriéu à juliet
Liò : Pège
- Aubre
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Oulartico
e Mieterrano
Ref. sc. : Syntrichia laevipila Brid., 1819
(= Tortula laevipila (Brid.) Schwägr., 1823 = Barbula laevipila (Brid.) Garov., 1840 )
Frais
Fraxinus excelsior
Oleaceae
Àutri noum : Frau, Fraich, Fraiche, Fraisse, Frais-mascle.
Nom en français : Frêne commun.
Descripcioun :Lou frais es un aubre de mountagno que trachis dins li relarg umide en terro prefoundo. Se recounèis à si bourroun negre e óupousa, à si fueio coumpausado de 5 à 11 fueioun denta e pounchu, e peréu à soun fru que ié dison "lengo d'aucèu".
Usanço :Emé la ligno de frais se fai li manche d'óutis. Li fueio (e li fru) soun couneigudo pèr lucha contro lou mau-d'os e ajuda à pissa. Faire bouli uno pougnado, pièi après infusioun, béure emé de jus de limoun. Dins d'ùni endré, li jóuini fru soun manja après èstre esta bouli dous cop. En Franço s'adoubo uno bevendo, la freineto, emé li fueio cuberto de melado (producho pèr li nieroun).
Port : Aubre
Taio : 5 à 30 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Fraxinus
Famiho : Oleaceae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 1,5 à 5 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Baragno
- Ribiero
- Fourèst de gaudre
Estànci : Coulinen à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Fraxinus excelsior L., 1753